ARTUKLU BAŞKENTİ MARDİN”DEN
“ARTUKLU BAŞKENTİ MARDİN”DEN… Batı illerinde makinalı sanayinin doğması (KOBİ’ler), Mardin’li iş adamlarının bu sanayiye ayak uyduramayışı ve yaşanan göçlere ilaveten, Mardin’in yeni yerleşim birimlerinin merkezden uzaklaşarak aşağı bölgelere kayması ile, turizm potansiyelinin getirdiği cüz’i iş imkanları haricinde iş bulamayan Eski Mardin’de yaşayan 17-26 yaş grubu içerisindeki işsizlik oranın, yaklaşık yüzde 50’yi bulduğu gözlenmektedir. Mardin’de kimilerinin kaybedilmiş çocuklar diye baktığı, işsizliğin getirdiği psikolojik baskı ile kendilerine sunulan yaşamdan lezzet alamayan, yerleşik toplumsal ilerleme göremeyen ve bu ilişkilere tepki duyan binlerce genç… Ama yine de “Hayat, Geceleri Güzeldir Yıldızlara Yakın Şehir Mardin’de” diyen bu gençler, farklı kültürlerden olduklarını bilmekte ve kimliklerini kaybetmemekteler. Bu kimlikler, geceleri farklı mekanlarda hayat bulmaktadır. Zira her grubun kendi stili ve takıldığı bir yer var Mardin’de. Kudüs’le birlikte Dünya mirasına aday olan Mardin, geceleri (leyle) rengârenk… Arap müziğiyle, kentin tarihi ile sosyolojinin kesiştiği bir yer… Farklılıkların zenginlik olarak algılandığı, acı ve mutlulukların kardeşçe duygularla paylaşıldığı bir yer… Yaz aylarında havaların çok sıcak olduğu Mardin’de halk, eskiden, sabah erken kalkar, öğlene kadar çalışır, öğleden sonra da evlerinde uyur istirahat ederdi. O yıllarda bu manzara, tuhafıma giderdi. Neden gündüz çalışmaları gerekirken uyuduklarını düşünür, onları içten içe yadırgardım. Sonra bir gün, Araplar’daki bu geleneğin Yunan halkında da olduğunu, sıcaktan dolayı öğleden sonra evlerinde uyuduklarını ve gece de eğlendiklerini öğrendim. “Mardin’de Hayat Geceleri Güzeldir”... Beyrut, Halep, Şam Kentleri’nde olduğu gibi güzeldir... Tüm kültürlerin yeşerdiği Mardin, gençlerin umutsuzluğuna rağmen, yeni dönüşümlere gebe bir geçiş kentidir. Kimi zaman hiçliği yaşayan, kimi zaman da var olma savaşı verirken “Dünya’nın tümüyle anlamsız olduğunu” kabul eden bu gençlerin bazıları kırmızımsı (Hammori), yani kızıl saçlara sahiptir. Araştırıldığında, Avrupa menşeli olduklarına dair duyumlar aldığımız gençler, benim de dikkatlerimi çekmekteydiler. Kızıl saçlı olan bu insanların, önceleri Asur halkından olduklarını sanıyordum. Sonra, Avrupa’dan Mardin’e gelen bir antropolog tarafından Mardin ve Midyat’ta yaşayan kızıl saçlıların araştırıldığını ve aslında bu kişilerin Avrupa kökenli olduklarını duydum. Bu kişiler, diğer yöre halkıyla tip ve fizyonomi bakımından da farklıdırlar. Mardin’de, genellikle Yakubilerden olan kızıl saçlılar ile İngiltere’ye bağlı İskoçya, Galler’de bulunan kızıl saçlılar arasındaki çarpıcı paralelliklere ilişkin kanıtların artması, bu olayın, aşırı Anglo – Saksonların modeli içinde kalarak ele alınmasına sebep olmuştur. Bugün ‘Amerikan Traşı’ diye tabir edilen saç kesim stili, esasen, çok öncesinden beri Ortaköy- Hırrin’liler tarafından icra edilen bu traş modelidir. Mardin’liler, Hırrin’li köy halkının, asırlar önce, erkeklerin kafalarına tas koyarak etrafının traş edilmesi suretiyle oluşturdukları bu saç stilini, Mezopotamya’nın derinliklerinden günümüze taşımışlardır. İşte bu traş stilli saçlarla, geceleri farklı farklı teras mekanlarında, Binbir Gece Masalları’nda olduğu gibi eğlenen, farklı milliyetlerden oluşan gençler, Mardin gecelerine, doğu ile batı müziğinin sentezlendiği, yıllar önce hayal bile edemeyeceğimiz, yerli halktan oluşan senfoni orkestraları eşliğinde “Yola Çıktım Mardin’e”, “Sabiha” gibi mahalli türkülerle eşlik etmektedirler. Bağdadi, Erdoba konakları ve özellikle teras manzaraları ile de ünlü diğer eğlence mekanlarında ağırlanan turist gençler de bu atmosfere ayrıca renk katmaktadırlar. Bilim kurgunun “Kahramanlık Fantezisi”ne inandığı Mardin’de, Orta Çağ dönemine yakın bir kültürün yaşandığı bir yapı hakimdir. Dünya’da silah zoruyla fethedilemeyen tek kale olan Mardin Kalesi, bu özelliği ile ciddi bir ayrıcalığa sahiptir. . Eskiden beri, kılıçlar, mızraklar ve oklar temel silahlardır, fakat çok yaygın olarak görülmese de “büyü” de bir silah gibi kullanılmıştır. Mardin’de, sürekli olmasa da, fantastik yaratıklar da karşımıza çıkabilir.